Fare zehirleri sadece kemirgenler için değil, evcil hayvanlarımız için de çok büyük bir tehdit oluşturmaktadır. Bu yazıda köpeğiniz fare zehiri yediyse nasıl anlayabileceğiniz ve neler yapmanız gerektiğinden bahsedeceğiz.
Evinizin içinde veya bahçenizde bir fare problemiyle uğraşıyorsanız köpeğinizi mutlaka farelerden ve bu zehirlerden uzak tutmalısınız. Zehirden etkilenen fareler bahçenizden, evinizden veya köpeğinizin de olduğu herhangi bir yaşam alanından uzaklaştırılmazsa dostunuzun dikkatini çekecektir. Onun gözünde küçük bir kaçamak ya da eğlenceli bir oyuncak haline gelebilirler.
Çünkü köpeğiniz sadece zehri yiyerek değil zehirden etkilenen ölü fareleri yiyerek de zehirlenebilir.
Bu zehirler kemirgenleri çekmek için çok lezzetli ve cazip hale getirilmektedir. Tabii ki bu şekilde köpeğinizin de oldukça ilgisini çekecek zehirli bir atıştırmalık olmaktadır. Bu zehirler çok sayıda kemirgenin kısa zamanda kontrolünü sağlayabilmek için çok kuvvetli kimyasallardan yapılmaktadır.
Köpeğinizin fare zehrinden az bir miktar yemesi bile ölümcül sonuçlar doğurabilir.
Bahçenize, evinize fare zehri ile bir tuzak yaptıysanız mutlaka iyi gözlemleyip dostunuz fark etmeden önce ortadan kaldırmalısınız. Dostunuzu böyle durumlardan koruyup riske atmamak için onların ulaşamayacağı yerlere tuzakları kurmalısınız.
Fare zehirleri çeşitli formlarda olabilmektedir. Zehirlerin içerdiği maddeler kanın pıhtılaşma mekanizmasını bozarak ya da sinirlere etki ederek ciddi belirtilere ve ölüme yol açar. Kanın pıhtılaşmasının bozulması iç kanamalara neden olur. Bazen bu kanamaları dışarıdan görebileceğimiz gibi bazen de belirtilerin çıkması zaman alır ve göremeyiz. Bu zehirlerin en yaygın görülen etkisidir ve tedavi edilmesi de uzun sürmektedir. Yukarıda bahsettiğimiz gibi eğer alınan zehrin etki mekanizması kanın pıhtılaşmasını bozuyorsa dışkının kanlı olması, idrarda kan olması, burun deliklerinden kan gelmesi, ağızdan kan gelmesi ve yine kanamadan kaynaklı olarak diş etlerinde solgunluk, beyazlaşma veya kanama görebilirsiniz.
Bu zehirler ne kadar kemirgenler için olsa da düşük miktarlarda tüketilmesi bile diğer canlıları da zehirler. Bazı zehirlere bir kez, bazılarına da birçok kez maruz kalmaları onları maalesef istemeyeceğimiz sonuçlara kadar götürür. Alınan doza ve maddeye bağlı olarak belirtiler her zaman hemen gözükmeyebilir. Çoğunlukla 3-7 gün içerisinde belirtiler göstermeye başlarlar fakat bazen de belirtilerin görülmesi haftaları bulabilir.
Eğer köpeğinizin fare zehri yediğinden şüpheleniyorsanız belirtilerin görülmesini beklemeden en kısa zamanda veteriner hekiminizle görüşmelisiniz.
Çünkü dışarıdan fark edilmeseler bile zehrin vücutta yarattığı zararlı etkiler çoktan ilerlemiş olacaktır.
Köpeğiniz zehire maruz kaldıktan sonra ilk zamanlarda halsizlik, iştahsızlık, güçsüzlük ve depresif bir ruh hali içinde olduğunu görebilirsiniz. Her ne olursa olsun bu saydıklarımız sizi bir şeylerin ters gittiğine dair şüphelendirmelidir. Köpeğiniz kusmaya başlayabilir. Sık, yüzeysel ve kesik kesik soluk alıp verdiğini görebilirsiniz. Aynı zamanda normalden çok daha fazla su içmeye başladığını fark edeceksiniz. Çok su içtikleri için idrar yapma ihtiyaçları daha sık olacaktır. Bazen idrarda kan görebilirsiniz. Daha yeni suyunu yenilemiştim ne kadar çok su içiyor, sürekli dışarı çıkmak istiyor ve çok sık idrar yapıyor diye düşünmeye başladıysanız başka hastalıkların habercisi olabileceği gibi zehirlenmenin başlıca belirtilerindendir. Bunlara ek olarak yine sık görebileceğiniz belirtiler tüm vücutta titremeler ve ilerleyen durumlarda nöbetlerdir.
Zehirlenme belirtilerini kısaca özetleyecek olursak bunlar; halsizlik, güçsüzlük, depresyon, iştahsızlık, kusma, sık yüzeysel ve kesik kesik soluma, siyah dışkı (dışkının kanlı olması), burun kanaması, ağızdan kan gelmesi, diş etlerinde kanama, çok su içme, çok idrar yapma, kanlı idrar, titreme ve nöbettir.
Hatırlatmak isteriz ki bu belirtiler hemen görülmeyebilir ve bu durum sizi yanıltabilir. Dostunuzda normalden farklı bir durum olduğunu sezdiğiniz anda veteriner hekiminize danışmalısınız ve yaşam alanınızdaki farelerden ve kontrol yöntemlerinizden bahsetmelisiniz. Bir zehire maruz kalma durumunda geçen her vakit dostunuzun daha kötüleşmesine neden olabilir.
Hastaneye geldiğinizde hekimlerimiz ilk müdahalesini yaptıktan sonra hızlı bir şekilde tedaviye başlanır. Köpeğinizin birkaç gün hekim kontrolünde gözlem altında tutulması gerekmektedir. Veteriner hekiminin doğru tanı ve tedavi yapabilmesi için olay hakkındaki bilgileri eksiksiz bir şekilde anlatmanız önemlidir. Zehirin paketi, kutusuna sahipseniz yanınızda getirmeniz ya da marka ismi, etken madde biliyorsanız hekime söylemeniz tanıyı kolaylaştıracaktır. Gecikmiş ve müdahale edilmemiş zehirlenmeler hızlı bir şekilde ölüme neden olabilmektedir.
Hiçbir zehir maddesi köpekler ve diğer canlılar için güvenilir değildir. Zor bir durumdayken ne kadar çok dostlarımıza yardım etmek istesek de sonucunu bilmediğimiz ve yanlış uygulamalar hem yapılacak tedavinin uzamasına hem de onlara daha çok zarar vermemize neden olabilir. Bu nedenle evde kendiniz herhangi bir uygulama, ilaç, yöntem kullanmamaya özen göstermelisiniz. Yapabileceğiniz en iyi ve en doğru hareket dostunuzu rahat nefes alabileceği bir pozisyon ve ortamda bir an önce hayvan hastanesine götürmek olacaktır.